چگونه با دستیابی به مهارت تفکر نقاد تصمیمات صحیح تری بگیریم
چگونه با دستیابی به مهارت تفکر نقاد تصمیمات صحیح تری بگیریم
یکی از مهارت های مهم و اساسی در زندگی محیط تفکر نقاد است ، افراد با برخورداری از این مهارت در محیط شغلی می توانند به صورت موثری تری عمل کنند؛ فقدان این مهارت باعث تصمیم گیری های اشتباه شده و افراد به درستی نمی توانند فکر کنند، جوانب مختلف رابررسی و در نهایت به مشکلات زیادی بر خورد می کنند.
به طور خلاصه، منظور از تفکر نقادانه، تفکر منطقی است که معطوف بر این است که فرد چه تصمیمی بگیرد و چه کاری انجام دهد.در تعریف دیگر، مهارت تفکر نقادانه اینگونه مطرح شده است: تفکر نقادانه تفکری است که در جستوجوی شواهد، دلایل و مدارک برای یک قضاوت و نتیجهگیری است و یا برای دستیابی به چنین قضاوت و نتیجهگیری خواستار دلیل، شواهد و مدارکی است.
در واقع، این مهارت از فرد می خواهد که درمورد ابعاد زندگی خود و دیگران به صورت نقادانه فکر کند، حتی در مورد تفکر خود، و بر اساس آنچه در تفکر نقادانه به آن رسیده عمل کند.آنچه در مورد مهارت تفکر نقادانه می توان گفت آن است که : ” نقاد بودن ، به اندازه تفکر ارزشمند است ” .
تفکر نقاد مستلزم استفاده فعالانه از هوش، اطلاعات و توانایی ها به منظور مواجهه موثر با موقعیت های زندگی است. زمانیکه نقادانه فکر می کنیم، منتظر نمی مانیم که اتفاقی بیفتد، بلکه در فرایند رسیدن به اهداف، تصمیم گیری و تحلیل موضوع ها فعالانه درگیر می شویم.
برای بهره برداری از مهارت تفکر نقادانه گام های زیر را انجام دهید:
* به دقت به آنچه اتفاق افتاده، یا آنچه از شما خواسته شده توجه کنید.
* از جنبه های مختلف موضوع را بررسی کنید.
* بر روی آنچه که برای شما مهم و با ارزش است تمرکز کنید.
* اگر چیزی برای شما مبهم و نامشخص است، بپرسید تا برایتان مشخص شود.
* چارچوب فکری خودتان را تغییر دهید و با فکر باز به پدیده ها نگاه کنید. اسارت در چارچوب های فکری گاهی بسیار خطرناک است.
* به ارزیابی پدیده ها و اتفاق ها بپردازید. با طرح چراهای متعدد به نقد پدیده ها بپردازید.
* به دنبال دلایل، مدارک و شواهد تاییدکننده یا ردکننده پدیده ها، عقاید، احتمال ها و…. باشید.
* در تفکر انعطاف نشان بدهید. گاهی رسیدن به یک نتیجه مشخص غیرممکن و یا مشکل است و توافق بر سر یک قرارداد، راه حل نهایی است.
* پس از بررسی تمام جوانب، تصمیم بگیرید و عمل کنید.
هانیه وزیرپناه
متخصص حوزه سلامت روان فردی و سازمانی